Planten beschermen tegen vorst

Als de winter aanbreekt zijn kou en vorst onvermijdelijk. Door ons warm aan te kleden en de verwarming aan te zetten houden we onszelf lekker warm. Ook planten in uw tuin kunnen in deze periode echter behoefte hebben aan bescherming. Zeker wanneer het langere tijd hard vriest leggen heel wat onbeschermde planten in de tuin het loodje. In dit artikel bespreken we daarom een aantal handige manieren waarop u vorstgevoelige planten kunt beschermen tegen vorst.

Wanneer spreken we van vorst?

Dat het koud is in de winter weten we allemaal. Maar wanneer spreken we nu precies van vorst? Dat is afhankelijk van het soort vorst waar we het over hebben. Wanneer de temperatuur ‘s nachts onder nul daalt, maar overdag daarboven is, hebben we het over nachtvorst. Bij matige vorst vriest het ook overdag en ligt de temperatuur tussen de -5 en -10 graden Celsius. De bovengrond raakt dan vaak bevroren, zeker wanneer de vorst gecombineerd wordt met sneeuw. Bij strenge vorst praten we over temperaturen tussen de -10 en -15 graden Celsius. Tijdens koudegolven waarbij de temperatuur minstens 5 dagen niet boven 0 komt lopen de planten in de tuin het meeste risico om af te sterven.

Winterharde planten vs. vorstgevoelige planten

De ene plant is gevoeliger voor vorst dan de andere. Winterharde planten redden zich vaak prima zonder extra bescherming. Andere planten, zoals viooltjes, palmen, de olijfboom, fuchsia, pampasgras en de vijgenboom hebben het snel koud.

Winterharde planten

De benaming ‘winterhard’ maakt al direct duidelijk dat deze planten wel bestand zijn tegen vrieskou. Sommige winterharde planten sterven boven de grond af door hun blad te laten vallen. Op die manier kan er minder vocht verdampen en beschermt de winterharde plant zichzelf tegen uitdroging. Wintergroene planten die hun blad behouden kunnen tijdens lange vorstperiodes wel beschadigen en zullen dan dus ook extra bescherming nodig hebben.

Vorstgevoelige planten

Vorstgevoelige planten kunnen slecht tegen lage temperaturen. Zeker in combinatie met natte grond is vorst voor deze planten funest. Een beetje vrieskou is wellicht niet erg. Maar zodra de vorst in de grond de wortels van de planten bereikt, sterven ze vaak af.

Wist u dat planten met veel suikers gevoeliger zijn voor kou? Suikerwater in bijvoorbeeld een peper- of paprikaplantje bevriest bij een lage temperatuur. Het plantje zal hierdoor sterven.

Isolatie om planten te beschermen tegen vorst

Zoals we ons huis isoleren tegen de kou, zo werkt isolatie ook voor het warmhouden van planten. Door te isoleren probeert u zoveel mogelijk warmte binnen te houden en de kou zoveel mogelijk buiten te houden. Hoe u dat doet hangt af van de mogelijkheden in uw tuin of op uw balkon. We delen graag een aantal handige manieren om uw planten te beschermen tegen vorst:

Geef planten een goede plek

Soms is het voldoende om planten te verplaatsen naar een gunstiger plekje. U kunt planten naar een andere plek in de tuin verhuizen of tijdelijk in een pot zetten. Plaats vorstgevoelige planten wat meer uit de wind op de meest zonnige plekjes van de tuin. Dat kan een groot verschil maken!

Mulch op de grond

Vaste planten in de grond kunt u op heel natuurlijke manier beschermen met mulch. Dit bestaat uit organisch materiaal zoals bladeren, cacaodoppen, compost of houtsnippers. Veel losse bladeren die van de bomen gewaaid zijn? Die kunt u perfect gebruiken om de bodem van uw tuin te isoleren.

Lekker warm inpakken

Het gedeelte van de planten dat zich onder de grond bevindt blijft lekker warm door een laagje mulch. Maar het deel van de plant dat boven de grond staat kan ook wel wat hulp gebruiken. Pak vorstgevoelige planten daarom zorgvuldig in met isolerend materiaal. Denk daarbij aan noppenfolie, vliesdeken, jute of een speciale beschermhoes voor planten. Pakt u een potplant in? Zorg er dan altijd voor dat regenwater nog weg kan lopen. Het zou zonde zijn als de plant alsnog afsterft doordat te vochtige grond bevriest.

Glas of emmer over de plant

Kleine tuinplanten kunt u goed tegen vorst beschermen door deze onder glas te plaatsen. Daarvoor kunt u een speciale glazen cloche gebruiken, maar glazen potten van groente of broodbeleg werken ook prima. Zet de glazen pot over de plant en druk deze stevig aan in de grond. Wilt u een plant slechts één nachtje tegen vrieskou beschermen? Dan kunt u er ook voor kiezen een emmer over de plant te plaatsen. Het is wel belangrijk dat u deze de volgende dag weer weghaalt, anders sterft het plantje alsnog.

Een tent voor kwetsbare planten

Het kan een flinke klus zijn om grote vorstgevoelige planten in te pakken met isolerend materiaal. U kunt dit oplossen door een tent om deze kwetsbare planten heen te bouwen. Met bamboestokken, wat touw, een jute doek, stro en droge bladeren maakt u eenvoudig een warme plek waar uw plant prima kan overwinteren. Start met de bladeren en het stro en wikkel deze om de stam. Knoop het materiaal vast met touw, maar let er op dat u dit niet te strak doet. Steek drie bamboestokken in een driehoek rondom de plant in de grond. Dit zijn als het ware de tentstokken. Drapeer de jute doek rondom de stokken en omwikkel zo de hele plant. Bind aan de bovenkant het geheel vast met touw en zorg dat ook de bovenkant daarbij goed met doek is afgesloten. Zo blijft uw plant de hele winter lekker warm.

Naar binnen verhuizen

Dagen waarop planten in de volle grond last hebben van vrieskou, zijn voor potplanten extra zwaar. Door het materiaal van een plantenpot kan vorst gemakkelijk binnendringen. Wortels van potplanten worden op die manier veel eerder blootgesteld aan kou. We raden daarom aan om potplanten in de koudste wintermaanden binnen te halen. Wacht daarmee niet te lang en zet de planten weer buiten zodra de lente aanbreekt.

Kijk uit met 'natte voeten'

Een plant heeft ‘natte voeten’ als deze in water of te vochtige grond staat. Wanneer dat bevriest zullen wortels al snel beschadigen en is overleven een stuk lastiger. Zorg er daarom altijd voor dat water gemakkelijk weg kan lopen om ernstige vorstschade te voorkomen.

TIP: Geef al uw tuinplanten van oktober tot begin april slechts beperkt water, om natte voeten te voorkomen.

Wacht met snoeien

Vriest het buiten? Wacht dan even met het snoeien van planten en bomen. Afgestorven loof biedt een plant natuurlijke bescherming van de bladeren. Bovendien loopt u het risico dat een plant door het snoeien invriest. Een enkele plant zal daarvan in de lente weer herstellen, maar de meesten niet.

In ons artikel Tuin beschermen tegen vorst leest u nog meer tips om uw tuin op de winter voor te bereiden.

^{© Pixinooo - depositphotos.com}