Kruisbes is een heester uit de Grossulariaceae familie en het geslacht Ribes en er staat 1 soort Kruisbes in onze plantengids.
De bloeitijd van een Kruisbes ligt in april en mei en de bloemen zijn groen of wit van kleur.
De kleur van de bladeren is groen, deze heester is niet wintergroen en de volwassen hoogte is ongeveer 2 meter.
Gebruik de onderstaande links om snel door te gaan naar specifieke informatie op deze pagina:
De kruisbes is een leuke, sterke heester. De struik kan wel vijftien jaar oud worden. De kruisbes bloeitijd is al vroeg in het jaar, zo rond april en mei. De heester bloeit dan met groene of witte bloemen. Nadat de bloemen zijn uitgebloeid, verschijnen er tussen eind juni en begin augustus vruchten aan de struik, de kruisbessen. Om de heester in toom te houden, is het belangrijk om regelmatig de kruisbes te snoeien. Zonder regelmatige snoei, loopt de groei uit de hand en neemt de vruchtopbrengst af.
Het beste moment voor het snoeien van de kruisbes is vroeg in het jaar, tussen januari en maart. Snoei op vorstvrije dagen en in ieder geval voordat de heester weer uitloopt. Om plaats te maken voor gezonde, jonge stengels snoeit u oude, onproductieve takken weg. Ook verwijdert u beschadigde takken en takken die een andere tak kruisen. Takken die u wilt behouden, knipt u ongeveer een kwart af. De kruisbes wordt door het snoeien weer luchtig, vangt meer licht, wordt daardoor productiever en heeft minder last van ziekten.
Een ander moment om de kruisbes te snoeien, is na de oogst in augustus. Belangrijk om te weten is dat kruisbessen hun fruit op hout van twee tot drie jaar oud dragen. Knip daarom na de oogst de takken weg waar de bessen aan zaten. Trek stevige handschoenen aan als u de kruisbes gaat snoeien, want de heester heeft venijnig, scherpe stekels. Daarnaast gebruikt u scherp en schoon snoeigereedschap voor het snoeien van de kruisbes.
Qua onderhoud stelt de kruisbes geen bijzondere eisen. Een jonge kruisbes heeft in het begin baat bij regelmatig water. Naarmate de struik volwassen wordt, hoeft u niet meer vaak te gieten. Alleen bij warm weer dient u water te geven. De grond mag niet kurkdroog zijn. Kruisbessen houden daarnaast niet van een kletsnatte grond. Ook moet het water in de bodem goed weg kunnen. Eenmaal per jaar, in het voorjaar, kunt u de kruisbes bemesten. Erg veel voedingsstoffen heeft de heester niet nodig. Een handje gedroogde koemest per struik is al voldoende.
Wanneer er vruchtjes aan de heester verschijnen, kunt u de heester eventueel afdekken met een net als u veel last heeft van vraat door vogels. Meestal is dit niet nodig, omdat de meeste vogels net zo'n hekel aan de scherpe stekels hebben als wij. De kruisbes is winterhard, maar niet wintergroen en verlies dus in de winter zijn blad. In de winter heeft de kruisbes verder geen verzorging nodig. Heel soms hebben we in april nog wel eens te maken met een paar nachten vorst. Omdat de kruisbes al vroeg bloeit, is het verstandig de heester dan wel te beschermen tegen de vorst, bijvoorbeeld met jute of een vliesdoek.
U kunt van september tot maart de kruisbes planten, maar het beste moment is toch wel om dit in het najaar te doen. De grond is dan nog niet ijskoud, maar de struik is al wel in winterrust en kan dus rustig aan zijn nieuwe plek wennen. De kruisbes standplaats is bij voorkeur in de zon of halfschaduw en beschut, uit de harde wind. Heeft u nog een hoekje in de tuin waar de zon niet de hele dag schijnt? Dan kunt u daar gerust de kruisbes planten. Voor meer bloei en vruchten is een zonnige standplaats voor de kruisbes het beste. De heester houdt van een droge tot licht vochtige grond. Niet te nat en goed gedraineerd.
Gaat u meerdere kruisbessen planten, plant de struiken dan op ongeveer een meter afstand van elkaar, zodat elke heester genoeg ruimte heeft om te groeien. Graaf een flink, ruim gat dat een stuk groter is dan de kluit van de struik. De grond kunt u mengen met compost voordat u de kruisbes in het gat plaatst. Voordat u het gat dichtgooit met het mengsel van grond, mest en/of compost geeft u eerst goed water. Na het planten van de kruisbes geeft u nogmaals een gieter water, zodat de wortels voldoende vocht binnenkrijgen en goed contact met de grond kunnen maken. Breng eventueel nog een mulchlaag van stro of compost rond de heester aan. Dit houdt onkruid tegen, geeft voeding aan de bodem en voorkomt uitdroging van de grond. Zorg de eerste weken na het planten van de kruisbes dat de grond goed vochtig blijft.
U kunt de kruisbes vermeerderen door te stekken of afleggers te maken. U kunt het beste in de maanden augustus tot november de kruisbes stekken. Neem stekken van ongeveer dertig centimeter lang. Gebruik hiervoor een scherpe snoeischaar. Verwijder de onderste helft van de knoppen en zet de stekken in een potje met water, een pot met luchtige potgrond of plant ze direct in de volle grond.
De kruisbes vermeerderen door het maken van een aflegger doet u eveneens in het najaar. U neemt dan een tak aan de onderkant van de heester en buigt deze naar de grond. U legt wat aarde over de tak (u graaft zeg maar de tak in) en zorgt ervoor dat de tak niet terug omhoog veert door deze te verzwaren, bijvoorbeeld met een steen. In het volgende voorjaar graaft u de tak weer uit, knipt deze af en geeft u de nieuwe kruisbes een vaste standplaats in uw tuin.
Bekijk hieronder een overzicht van de verschillende soorten van de Kruisbes en klik op de namen voor meer informatie over een specifieke soort.